محمدحسین جعفریان :
آنها که امروز مسایل پاکستان را دنبال میکنند شاید هیچ گاه به ذهنشان خطور نکند در فاصلهای نه چندان دور، مناطق شمال شرقی پاکستان در شمار امنترین قسمتهای این کشور به شمار می رفت، …
تا آن حد که دولت مرکزی در قراردادی عجیب پذیرفت امنیت نسبی و قوانین قبایلی توسط ساکنان خود این مناطق اعمال شود. قبایل این مناطق کوهستانی که بخش عمده آنها معروف به «کوچیها» دامدارند و زندگی عشیرهای دارند، در آن سالها در کنار یکدیگر زندگی آرامی داشتند، چنانکه این مناطق پاکستان در شمار اصلیترین هدفهای توریستی در این کشور برای گردشگران خارجی به شمار میرفت.
همه چیز از معامله « اسلام آباد» با غرب و بویژه آمریکا و پس از آن عربستان و کشورهای شیخ نشین حاشیه خلیج فارس شروع شد. یعنی زمانی که روسها به افغانستان لشگر کشیدند و آمریکا برای انتقام از مسکو که در جنگ ویتنام کمکهای بیشماری به «ویت کنگها» کرده و به آنان در جنگ با «واشنگتن» یاری رسانده بود، کشورهای عربی را تحریک کردند تا اتباع خود را به بهانه جهاد به کمک ناراضیان افغان بفرستند و در این راه خود نیز وارد عمل شده و مخالفان روسها را به انواع سلاحها مجهز کرده و به آنها آموزش نظامی دادند. سرتاسر خطوط مرزی پاکستان با افغانستان و بویژه مناطق شمالشرق که کوهستانی و صعب العبور و مناسب برای نبردهای چریکی بودند، مأمن پایگاههای مجاهدان افغان، پادگانهای آموزشی آنها، مسیر ارسال سلاح و اردوگاه عربهای یاری رسان به ایشان شد. جماعتی که بعدها به عربهای افغان و پس از آن به القاعده شهرت یافتند. اکنون بیش از سه دهه از آن سالها میگذرد. بیست و اندی سال است روسها از افغانستان رفته و اصولاً شوروی که عامل آن تجاوز ناجوانمردانه بود از جغرافیای سیاسی جهان ناپدید شده، اما جنگجویان عرب و غیر عرب از آنجا نرفتهاند. آنها عملاً یک کشور مستقل در این بخش از خاک پاکستان برای خود ترتیب داده و ارتش و نفرات خاص خود را دارند. هم برای دولت مرکزی و هم همسایگان پاکستان تهدیدی همه جانبه را سبب شده و هر روز انفجار و جنایتی را رقم میزنند. حالا چنان قوی شدهاند که حتی ارتش پاکستان و حملات هوایی ارتش آمریکا نیز حریفشان نمیشود، این بلایی بود که پاکستانیها خود بر سرکشورشان آوردند و اجازه دادند از خاکشان برای مقاصد فرامنطقهای توسط کشورهای دیگر چنین استفادهای شود و حالا…
اکنون در منطقه، ترکیه دقیقاً در حال طی کردن همین مسیر است. بی تردید سوریه در آیندهای نزدیک سر و سامان خواهد گرفت، اما انبوه جنگجویان و زرادخانه و سلاحهایی که دارند در مناطق مرزی ترکیه و سوریه باقی خواهند ماند. ترکیه خود این بلا را بر سر خود آورده و اجازه دادخاکش مسیر ترانزیت جنگ طلبانی شود که در آیندهای نه چندان دور امنیت آنکارا را هدف خواهند گرفت خاصه آنکه عمده مناطق مرزی ترکیه با سوریه مناطق کوهستانی و در تصرف کردهاست و کردها همواره از حکومت کرزی ناراضی و بشکه باروت و منتظر اندک آتشی هستند. ادامه این وضعیت روزهای ترسناکی را برای ترکیه رقم زده و این کشور را به پاکستانی دیگر در منطقه بدل خواهد کرد.